Image Archeology – een project van Anton Lamberg en Sacha van den Haak – was te zien in Eindhoven tijdens Dutch Design Week (DDW) 2018. “Image Archeology is een live-archief dat de beelden die naar Instagram of Flickr worden geüpload verzamelt en deze beelden in lagen comprimeert. Beelden stellen historische aardlagen voor – net zoals archeologen ze zien, met de sporen van menselijke activiteit, maar opgebouwd uit digitale hedendaagse media. Image Archeology is de actieve exploratie van wat wordt opgeslagen en wat wordt vergeten.”
De oorspronkelijke Image Archeology-installatie werd opgezet in een speciaal gebouwde spiegelstructuur, maar werd in Eindhoven in de Catharinakerk geplaatst. “We kozen voor deze kerk omdat we wilden dat de plaats van de installatie de omgeving zou weerspiegelen – de kerk gaf ons de context als een historische achtergrond. Het plaatsen van onze installatie in een kerk hielp ons ook om de vraag te stellen aan onze bezoekers: wat is en wat is niet belangrijk in hun leven, waardoor onze installatie naar een hopelijk meer filosofisch niveau wordt gebracht. Het hangt er echter van af hoe de mensen de installatie ‘lezen’, omdat het subjectief is.”
Over het voor de hand liggende contrast tussen het historische erfgoedgebouw en een DDW-project, zeggen de auteurs van Image Archeology: “We wilden hier geen discussie hebben tussen het verleden en het hedendaagse ontwerp. We hebben ons project aangepast aan de locatie om ervoor te zorgen dat de balans tussen de historische plek en de ingebrachte beelden behouden bleef. Hopelijk op een manier die het publiek voldoende ruimte bood voor interpretatie, maar het niet volledig met lege handen achterliet.”
De makers van Image Archeology moedigen mensen aan om deel te nemen aan het project door hun beelden actief in te zenden aan de installatie. “Iedereen kan zijn eigen afbeelding toevoegen door een hashtag #imagearcheology toe te voegen aan zijn Instagram berichten of door ze te uploaden naar de website http://imagearcheology.nl/. De beelden zullen vrijwel direct in de installatie verschijnen”, zeggen Sacha en Anton. “Hierdoor wordt het eigendom van het project overgedragen aan het publiek”, aldus Sacha, die al enkele jaren met het concept van eigendom werkt. “Het gevoel van eigenaarschap geven aan onze bezoekers is belangrijk voor ons, we creëren een structuur die mensen in staat stelt om na te denken over wat ze in hun leven doen.”
Sacha en Anton gebruiken artificial intelligence voor Image Archeology als hulpmiddel: “Met AI bepalen we hoe de beelden met elkaar omgaan en hoe ze zich vermengen. AI wordt ook gebruikt om de beelden die aan de installatie worden voorgelegd te classificeren.” Maar technologie was niet het moeilijkste onderdeel van het project. “Het moeilijkste deel was om mensen te betrekken bij de installatie. Mensen zetten veel online, maar als ze kunnen deelnemen aan een installatie door hun foto’s in te sturen, is het vrij moeilijk om ze te activeren. Maar als mensen eenmaal beelden gaan delen met de installatie, gaan ze door met het delen van foto’s”, zo vertellen Sacha en Anton. “De snelste manier om mensen te laten beginnen met het inzenden van beelden in ons project is om voldoende context van de installatie te geven. Als mensen weten dat ze iets aan de installatie kunnen toevoegen, kunnen ze daarop anticiperen en het resultaat – hun beeld dat boven op de installatie verschijnt – waarderen.”
Image Archeology gaat over voortdurende vooruitgang: “Een beeld dat aan de installatie wordt voorgelegd, staat op de top van een enorme gecomprimeerde stapel digitale beelden, wordt dan langzaam gecomprimeerd en vervaagt in de lagen en een ander beeld verschijnt aan de top”, zegt Anton. “Zo gaat het door alle dagen van de installatie heen. In Utrecht doet de Image Archeology installatie dit al zes maanden onafgebroken. Je ziet een klein deel van een lange geschiedenis als je het bezoekt en de rest wordt gemist.”
Het thema van DDW 2018 was “If not us, then who?” Op de vraag naar de relatie van Image Archeology met dit thema, zeggen de makers: “In Image Archeology wordt de bezoeker aangemoedigd om actief deel te nemen aan het creatieproces. Door deel te nemen wordt de bezoeker dus de ontwerper en stelt hij het ‘wij’ en het ‘wie’ in het thema van dit jaar in vraag.
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door Innovations Origins. Tijdens DDW18 organiseerden Dutch Design Daily, Innovation Origins en DDW daarnaast gezamenlijk Hidden Gem fietstochten langs de geselecteerde ontwerpers.