In het kader van de toenemende fragmentatie, polarisatie en demografische veranderingen zijn begrippen rond inclusiviteit urgenter en meer omstreden dan ooit. Hoewel inclusiviteit vandaag de dag veel besproken wordt in verschillende contexten, blijft het complex, gevoelig en soms abstract.
Ruimtes voor leren en afleren
Al te vaak wordt inclusiviteit benaderd als een probleem dat moet worden opgelost, of als een lijstje dat kan worden afgevinkt. Door deze houding blijft het echter vaak oppervlakkig en negeert het de grotere onderliggende vragen. Het leidt bijvoorbeeld tot ‘diversiteit ter gelegenheid van’ of ‘window dressing’, maar gaat niet in op de diepgewortelde systemische problemen van uitsluiting waarmee we in de samenleving te maken hebben en de blinde vlekken die in ons verankerd zijn.
Een inclusieve samenleving is een samenleving waarin meerdere stemmen worden gehoord, waarin de toegang tot macht toegankelijk is voor iedereen, en waarin we met elkaar in verbinding staan en voor elkaar zorgen. Pluraliteit is essentieel om elkaar te vinden in onze verschillen. Op een systemisch niveau betekent inclusiviteit ook dat we onze samenleving zien als een ecosysteem van relaties en onderlinge afhankelijkheden. Hierin beïnvloeden onze acties ook anderen ver van ons vandaan; zowel geografisch als op verschillende momenten in de tijd.
Wat gebeurt er als we ons bezighouden met inclusiviteit als een proces? Geen snelle kant-en-klare oplossingen bieden voor problemen waar specifieke gemeenschappen of groepen mee kampen, maar kiezen voor inclusie als een voortdurende collectieve inspanning, die zich met verschillende snelheden en over verschillende gebieden beweegt. Hoe kunnen we werken aan een inclusieve samenleving door na te denken over onze eigen (persoonlijke en maatschappelijke) positie als een proces van leren en afleren?
In de Embassy kiezen we ervoor om inclusiviteit te benaderen als een voortdurende reis van leren en afleren. In dit proces onderzoeken we collectief hoe we onze eigen denkpatronen in twijfel kunnen trekken, alternatieve systemen kunnen bedenken en ontwerpen voor een toekomstige samenleving die gebaseerd is op sociale cohesie. We werken aan het creëren van ontmoetingsruimtes waar we leren met elkaar om te gaan, kwetsbaar kunnen zijn en fouten kunnen maken, terwijl we begrijpen dat het werk nooit af is. Om het complexe landschap van inclusiviteit te navigeren, biedt ontwerp ons een kompas, een kaart, wandelschoenen en vooral achteruitkijkspiegels om onze blinde vlekken op te zoeken.
Als ontwerp voor inclusie afstapt van de probleemoplossende benadering, kan het dan fungeren als een hulpmiddel voor ons om de hyperdiverse samenlevingen waarin we leven, te ervaren? Kunnen wij door middel van ontwerp beter voorbereid zijn om te leven met de aanwezigheid van verschillen en onverwachte situaties?
Dit jaar biedt de Embassy een inclusieve ruimte voor uitwisseling. Verschillende ontwerpvoorstellen helpen ons te bedenken hoe meervoudigheid en pluraliteit zaken als representatie en ‘othering’ kunnen tegengaan. Workshops en dialogen bieden praktische instrumenten voor collectief leren. En door het delen van ontwerpmethodologieën, zoals ontwerp antropologie en embedded ontwerp, kunnen we afstand nemen van snelle oplossingen en werken aan duurzame, lokale en relationele, collectieve acties.